Mapa - Mozyrz (Mazyr)

Mozyrz (biał. Мазыр, Mazyr) – miasto na Białorusi w obwodzie homelskim, siedziba rejonu mozyrskiego. Historycznie na Polesiu. W mieście znajduje port rzeczny nad Prypecią, rafineria ropy naftowej, zakładu przemysłu drzewnego i elektrotechnicznego. W 2014 liczyło 112 tys. mieszkańców.

Miejsce obrad sejmików ziemskich powiatu mozyrskiego od XVI wieku do pierwszej połowy XVIII wieku.

Przed 1142 w miejscowości istniały dwa klasztory prawosławne: żeński św. Paraskiewy i męski św. św. Piotra i Pawła. Prawa miejskie nadał Mozyrzowi w 1609 król Zygmunt III Waza. Miasto królewskie w 1782 roku. W latach 1907-1909 w Mozyrzu działało koło prowincjonalne Polskiego Towarzystwa „Oświata” w Mińsku, które zajmowało się wspieraniem polskiej edukacji. W 1909 roku naczelnik policji powiatu mozyrskiego wydał raport, w którym donosił, że koło to prowadziło nielegalnie 5 polskich szkółek. Doprowadziło to do likwidacji całej organizacji. W 1909 roku, w czasie wyborów samorządowych, do rady miejskiej zostało wybranych 13 Rosjan, 1 Polak i 1 Żyd.

W okresie wielkiego terroru Sobór św. Michała Archanioła służył jako więzienie NKWD obwodu poleskiego. W kryptach świątyni zamordowano około 300 osób. Masowe groby z tego okresu znajdują się również w pobliżu miejscowości Rudnia, 27 km na południe od Mozyrza.